» » رونمایی از «بوم ایده‌پردازی» / فرصت‌هایی که ایده‌های مذهبی و فرهنگی برای درآمدزایی دارند

کارگاه «بوم ایده‌پردازی» صبح امروز چهارشنبه ۷ آبان ۹۹، به از سوی مرکز رشد واحدهای فناور هنرهای قرآنی و به میزبانی سازمان قرآنی دانشگاهیان کشور برگزار شد.

کامیار محبوبیان، معاون مرکز رشد واحدهای فناور هنرهای قرآنی در ابتدای این کارگاه اظهار کرد: در مرکز رشد بحثی را پیگیری می‌کنیم که خود فلسفه مرکز رشد قرآنی است؛ یعنی این واژه قرآنی که در ادامه مرکز رشد آمده چه رسالتی را بر دوش ما می‌گذارد و هدف ما چیست؟ اساساً منظور از کسب و کار اسلامی و قرآنی چیست و چگونه می‌توانیم آن را گسترش دهیم و چه ویژگی‌هایی باید داشته باشد که اسم آن را قرآنی بگذاریم؟

وی افزود: به همین منظور همین سعی کردیم فرآیندهای مرکز رشد را بر اساس همین فلسفه بچینیم. در این راستا از نظرات کارشناسان و صاحب‌نظران نیز استفاده می‌کنیم و بنا داریم این برنامه را ادامه دهیم و تکمیل کنیم. خوشبختانه با دوستی آشنا شدیم که بوم کسب و کار را بر اساس مباحث فرهنگی‌تر و ایرانی‌تر تکمیل کرده بودند لذا تصمیم گرفتیم گام اول در فلسفه مرکز رشد را با اصلاح این بوم و در واقع یک بوم داخلی آغاز و این بوم را برای واحدهای ما تدوین کنند تا از این پس از این بوم کسب و کار استفاده کنیم.

معاون مرکز رشد واحدهای فناور هنرهای قرآنی بیان کرد: ان‌شاءالله شما هم به ما کمک کنید که برخی از الگوها را در مرکز رشد پیاده کنیم که باعث توسعه کسب و کارها با رویکرد اسلامی و قرآنی شود.

رضا پاینده طراح بوم کسب و کار در ادامه اظهار کرد: برندی برای سرویس اشتراک آب با عنوان «چه گوارا» وجود دارد که هنوز در ابتدای کار است. گاهی اوقات یک نامگذاری زیبا می‌تواند کسب و کار را به خوبی پیش ببرد. کار این سرویس این است که بعد از اینکه آب معدنی را به ویژه در همایش‌ها و مجالس استفاده کردید، تیم‌ها جمع شده و پوکه‌های آب معدنی را جمع‌آوری و هزینه‌ای را نیز به شما پرداخت می‌کنند. در واقع کسب و کاری با ایده بازیافت شکل می‌گیرد و با همین کار جذاب شروع به فروش آب کرده است. چه‌ گوارا یک سایت واسط است و مستقیماً فروشنده آب نیست لذا ایده موفق حتماً ایده پیچیده نیست‌.
 

وی افزود: یک ایده در واقع یک سبک زندگی است. از سوی دیگر نوآوری مستلزم بهبود تدریجی و ایده مرکزی نیازمند رشد است. وقتی به یک ایده رسیدید آن را با هزار نفر به بحث و گفت‌وگو بگذارید چراکه ایده برای این نیست که آن را روی طاقچه بگذارید و ایده مخفی هم فرصت رشد پیدا نمی‌کند و نمی‌توانیم آن را اجتماعی‌سازی کنیم.

این کارشناس استارت‌آپ و کسب‌وکارهای نوپا یادآور شد: درباره علت موفقیت‌ تیم‌ها فکر کنیم تا به این نتیجه برسیم چرا یک کسب و کار رونق پیدا کرده است و ایده وقتی اجرا شده حتی اگر کوچک باشد مهم است. از سوی دیگر نوآوری از دل ارزش‌های مختلف خلق می‌کند در واقع باید بتوانید ارزش را دستکاری تا زمینه راحتی خود و دیگران را فراهم کنید. گاهی اوقات ایده‌پردازی نیازمند زیرساخت‌های تکنولوژیک لست که امروزه در قالب پلتفرم مفهوم پیدا کرده، لذا باید فناوری را در تیم خود تقویت کنیم.

طراح بوم کسب و کار درباره ایده‌پردازی در حوزه فرهنگی و مذهبی بیان کرد: درآمدزایی از ایده فرهنگی بد نیست هرچند برخی معتقدند نباید از فرهنگ و مذهب درآمدزایی کرد، اما بنده معتقدم چنین درآمدزایی بد نیست چراکه اگر مثلاً روی یک لیوان، عکس فردوسی را چاپ نکنیم ممکن است ناچار شویم تصویر فلان بازیگر آمریکایی را چاپ کنیم لذا درآمدزایی از ایده فرهنگی اقدامی نامناسب نیست و می‌توانیم در این راستا حرکت کنیم.

پاینده افزود: تلاش بنده در پایان‌نامه کارشناسی ارشد این بود که یک بوم کسب و کار مبتنی بر ارزش‌های ایرانی طراحی کنم. این بوم یک بخش روبنایی، بخش زیربنایی و بخش نظری دارد. بوم ایده‌پردازی مبتنی بر نظریات تغییر است. اساساً پایه ایده‌پردازی و نظریه‌پردازی، تغییر است و درباره این موضوع بحث می‌شود که چگونه می‌توانیم در یک سازمان، فرد و... تغییراتی ایجاد کنیم. بوم کسب و کار یا استروالدر دارای مفهومی به عنوان ارزش است که کسب و کار را کاملاً استارت آپی می‌کند.


 

وی ادامه داد: عنصر اصلی بوم، مسئله است و مسئله یک مشکل ساختار یافته است. اگر در یک بوم، افراد به جای مسئله، مشکل را بیان کنند یا بنویسند هیچ نتیجه‌ای حاصل نخواهد شد. شرح مسئله حتماً باید به بیان دقیق و زبان تخصصی و علمی باشد. باید مطالعه و پژوهش دلشته باشیم و بیان مسئه ما با دیگران متفاوت باشد. از سوی دیگر شرح مسئله باید مستند به آمار و ارقام باشد. نکته سوم این است که شرح مسئله باید بعد از بررسی مفصل و میدانی صورت گیرد. نکته چهارم اینکه شرح مسئله باید بازتابی از درگیری ایده‌پرداز با مسئله باشد. ویژگی دیگر این است که شرح مسئله باید روایتی برانگیزاننده از واقعیت باشد. خلاصه این نکات این است که مسئله را باید به شکل دقیق و چارچوب‌دار بنویسیم.

وی افزود: عنصر دوم بوم، مخاطب است. این مخاطب می‌تواند از منظر جنسیت، کلاس مدرسه، سن، شغل، سلامت، مددجویان، مذهب، سطح تحصیلات یا رشته تحصیلی باشد. عنصر سوم بوم، قلمرو یا محدوده جغرافیایی و عنصر چهارم روش تغییر است. مسائل بعد از اینکه در جامعه نهادینه شدند نمی‌توانیم با طرحی بنیان‌افکن به مقابله با آن‌ها برویم بلکه در گام اول باید به فکر بهبود و اصلاح مسائل باشیم. البته هر الگویی که پیش می‌بریم باید به الزامات آن هم پایبند باشیم.

طراح بوم کسب‌وکار گفت: یکی از روش‌های تغییر، روش پلکانی است که عنوان اصلی آن طراحی موفقیت‌های کوچک است‌ که در اینجا از منطق صیرورت پیروی می‌کنیم‌؛ یعنی مراحل رشد را همانند رشد یک گیاه یا مراحل رشد طی می‌کنیم. اگر می‌خواهیم به نقطه مطلوب برسیم باید به صورت گام به گام در صدد طی این مسیر باشیم. اساساً ایده رشد پلکانی بیان این نکته است که شما نمی‌توانید با یک گام بزرگ همه مسئله را حل کنید.

پاینده افزود: روش دوم تغییر، توانمندسازی است. در اینجا مخاطب را به ابزار تغییر مجهز می‌کنیم. نکته کلیدی در این روش این است که مخاطب شما بالغ است در واقع اگر قرار است یک دستگاه کامپیوتر را در اختیار یک نفر قرار دهید باید وی به گرافیک هم آشنا باشد تا بعدا ابزاری که در اختیار وی قرار می‌دهید را به فروش نرساند. در روش توانمندسازی، متربی یا سوژه تغییر باید بدون دخالت مستقیم تغییر کند و حتما دقت کنیم که ابزاری که در اختیار افراد قرار می‌دهیم متناسب با نیاز آنها باشد.

این کارشناس استارت آپ و کسب‌وکارهای نوپا بیان کرد: سومین روش تغییر، اشاعه است؛ یعنی از یک منبع الهام بخش و منبع فیض استفاده کنیم. برای مثال یک منبر مذهبی برای تغییر باورها به صورت متکلم وحده و یک طرفه ارز‌ش‌ها را ارائه می‌دهد. در این روش از طرف منشا صدور نباید محدودیتی در مخاطب وجود داشته باشد و لازم است تا به صورت مکرر و مستمر پیام‌های پرقدرت منتشر شود تا موثر واقع شود. نکته دیگر در این روش این است که در انتشار پیام و محتوا باید به جنبه همگانی بودن توجه و همه سلیقه‌ها تامین شود.

 

وی تصریح کرد: چهارمین روش تغییر، روش شبکه است در واقع به معنای جمع کردن همه آدم‌ها در یکجا است. هر چقدر هم مسئله پیچیده‌تر باشد روش شبکه به میزان بیشتری مورد نیاز است. شبکه در شرایطی کاربرد دارد که حل انفرادی مسئله ممکن نیست و حتما همه ذی‌نفعان باید درگیر باشند. از سوی دیگر مخاطب در این روش بالغ است و ظرفیت ایجاد تغییر دارد و افراد حاضر در شبکه همگی حق مشارکت و اظهار نظر دارند.

پاینده افزود: روش دیگر، روش فرهنگ و آئین است؛ یعنی به کارگیری ظرفیت فرهنگی مردم و طراحی برنامه مبتنی بر آئین خاص. در این طراحی باید بسیار به تقویم حساس باشیم و آئین‌های دینی و ملی را در نظر داشته باشیم برای مثال نوروز، شب یلدا یا ....می‌تواند منبع تحولات زیادی باشد. در ایران فرهنگ یاری‌گری و نوع‌دوستی وجود دارد که برای مثال نمود آن را در جشن عاطفه‌ها ملاحظه می‌کنیم. بنابراین استفاده از ظرفیت‌های فرهنگی به خاطر نیروی خودران و موتور محرکه‌ای است که در آئین و مراسمات فرهنگی وجود دارد. ایده‌های مبتنی بر فرهنگ و آئین، ایده‌های فراگیر و بین‌المللی نیستند اما به دلیل همخوانی با فرهنگ و آئین مردمان مناطق مختلف، سریع مورد پذیرش واقع می‌شوند.

وی ادامه داد: روش دیگر آموزش است. در این روش مهارت، دانش و نگرش افراد را بهبود می‌بخشیم. روش هفتم، تشویق و تنبیه است که در اینجا از رفتارهای مثبت حمایت و از رفتارهای منفی ممانعت می‌کنیم. روش دیگر کارنامه است که به معنای تغییر با استفاده از آمار و ارقام است. این روش کاملا غیرمستقیم است و باید در نظر داشت که هر مقایسه‌ای لزوما نمی‌تواند سازنده و عامل تغییر باید بلکه باید سودمند باشد. آخرین روش تغییر، کسب و کار یا همان فروش محصولات با خدمات حامل پیام است. در واقع با بیزینس یا ارائه ارزش می‌توانیم یک مسئله اجتماعی را حل کنیم.

این کارشناس استارت آپ و کسب‌وکارهای نوپا یادآور شد: عناصر دیگر بوم ایده‌پردازی، شامل شاخص «موفقیت»، «عوامل موثر» یعنی فرصت، تهدید و نقاط ضعف و قوت، «بودجه»، «نیروی انسانی» و در نهایت «عنصر زمان» است. مدل‌های کلیدی درآمدی نیز شامل فروش، حق عضویت و اشتراک، کارمزد، فریمیوم یعنی پرداخت برای یادگیری، تبلیغات و در نهایت مدل درآمدی رایگان است.

آقای مهندس سید نعیم اورازانی، سرپرست مرکز رشد واحدهای فناور هنرهای قرآنی در ادامه این کارگاه اظهار کرد: دیروز در جلسه‌ای دعوت بودم که مباحث مطرح شده در آن، بنده را به این فکر واداشت که یکی از نکات مغفول مانده جمع‌های ما، الفت و همدلی برای رفع مشکلات و پیشرفت کارها است. گاهی فکر می‌کنم در سختی‌های کار، مهرورزی و کمک به اطرافیان را فراموش می‌کنیم در حالی‌که اگر قرار باشد یک ویژگی را برای همه افرادی که در مراکزی همانند مرکز رشد حضور دارند تعریف کنیم این ویژگی‌، توجه به خلاق بودن است.

وی ادامه داد: خلاقیت ما را به دور هم بودن برای فکر کردن و نتیجه گرفتن از آن ایده جدید جمع می‌کند و امیدواریم خداوند بقیه ویژگی‌هایی هم که در درون ما وجود دارد را شکوفا کند چراکه توجه به انسجام و همبستگی بین همه ویژگی‌های درونی ما که قرار است پشتوانه این امر خلاق باشد اهمیت دارد. در مرکز رشد واحدهای فناور هنرهای قرآنی هم افراد دغدغه فکر کردن از طریق نگاه ایده آل به موضوعات دارند.

سرپرست مرکز رشد واحدهای فناور هنرهای قرآنی در پایان سخنان خود گفت: اگر می‌بینیم گاهی اوقات حال ما خوب نیست، لزوماً بدین معنی نیست که ما در تکنیک خاصی ضعیف هستیم اما از آنجا که وجود منسجمی نداریم در جاهایی ضربه می‌خوریم و دچار نقصان می‌شویم پس ای کاش به سوی مکان‌ها و گردهمایی‌هایی برویم که در آنجا افراد به دلیل رشد همه‌جانبه دور هم جمع شده و به همدیگر برای رسیدن به وضعیت ایده‌آل کمک می‌کنند.

یادآور می‌شود در پایان این کارگاه از بوم ایده‌پردازی رونمایی شد.


منبع: ایکنا

99/08/7